Nếu hỏi các bạn trẻ hiện nay ai là nhà văn sáng tác cho tuổi thiếu nhi được yêu thích nhất ở Việt Nam? Có lẽ rằng, câu trả lời sẽ không ai khác ngoài cái tên Tô Hoài. Ông là nhà văn viết rất nhiều tác phẩm hay giành cho thiếu nhi. Dế Mèn phiêu lưu kí có lẽ vẫn là một trong những tác phẩm quen thuộc nhất đối với bao độc giả nhí. Đây là tác phẩm đầu tay và hay nhất của nhà văn Tô Hoài. Dế Mèn phiêu lưu ký được dịch ra 15 thứ tiếng như Nga, Đức, Hàn Quốc, Thái Lan... Lập kỷ lục tác phẩm văn học Việt Nam được dịch ra nhiều thứ tiếng nhất.
Dế Mèn phiêu lưu ký là tác phẩm văn xuôi đặc sắc và nổi tiếng nhất của nhà văn Tô Hoài viết về loài vật, dành cho lứa tuổi thiếu nhi. Đọc câu chuyện chúng ta sẽ được lạc vào thế giới loài vật gần gũi, thân thương với toàn những con vật gắn chặt với đời sống thôn quê dân dã như: bác Xiến Tóc, Võ sĩ Bọ Ngựa, Châu Chấu Voi, Ếch Cốm, Chuồn Chuồn…

Dế Mèn phiêu lưu ký gồm mười chương và xuyên suốt toàn bộ câu chuyện là cuộc phiêu lưu của chú Dế Mèn. Mọi chuyện khởi sự từ việc Dế Mèn cảm thấy chán nản với cuộc sống an nhàn nơi vùng cỏ ấu ven đầm nước, thêm vào đó là bản tính ham chơi nên chú ta quyết định một mình đi khám phá thế giới ở ngoài kia.
“Hỡi ôi! Còn chi buồn bằng, tuổi thì trẻ, gân thì cứng, máu thì cuồn cuộn với trái tim giàu lòng thiết tha mà đành sống theo khuôn khổ bằng phẳng: ngày hí húi đào bới đất làm tổ, đêm thì đi ăn uống và tụ tập chúng bạn nhảy múa dông dài. Tôi không muốn cho đến lúc nhắm mắt vẫn phải ân hận chẳng biết là cuối cánh đồng mênh mông kia còn những gì lạ và cuộc đời ở đấy ra sao.”
Dế Mèn cậy mình là chàng dế cường tráng dương dương tự đắc và cho mình là tay ghê gớm. Trải qua hai bài học đắt giá là cái chết của Dế Choắt và bị bác Xiến Tóc cắt đứt mất hai sợi râu mượt óng mà Mèn mới tỉnh ngộ, hiểu ra thế nào là lòng nhân ái và cái giá phải trả cho sự ngông nghênh của mình. Từ đó Mèn quyết chí đi chu du thiên hạ và việc làm có ích đầu tiên trong đời là cứu giúp chị Nhà Trò yếu đuổi thoát khỏi lũ nhện hung ác, kết giao được với người bạn tri kỉ là Dế Trũi. Từ đây cuộc đời Dế Mèn đã hoàn toàn thay đổi, các bạn có muốn khám phá tiếp không nào?

Mèn đã trải qua những cuộc phiêu lưu vào thế giới loài vật, vượt qua nhiều rủi ro và biến cố, nhưng từng bước Mèn vươn lên tự điều chỉnh, tự nhận thức để trở thành con người giàu lí tưởng và ham hiểu biết với bản lĩnh kiên cường của một trai tráng đầu đội trời chân đạp đất.
Với cách quan sát, cái nhìn tinh tế về loài vật, kết hợp với những nhận xét thông minh, hóm hỉnh, nhà văn đã đưa trẻ nhỏ đến với thế giới loài vật sinh động và cũng đầy yêu thương. Ai đã từng đọc "Dế mèn phiêu lưu ký" chắc chắn sẽ không thể quên tình bạn gắn bó của Dế Mèn, Dế Trũi, Xiến Tóc trầm lặng, chị Cào Cào ồn ào duyên dáng, Bọ Ngựa kiêu căng hay Cóc huênh hoang... Mỗi một loài động vật, nhà văn lại dùng ngòi bút của mình để lột tả rõ nét tính cách và đời sống riêng của chúng, để từ đó bày tỏ quan niệm của chính tác giả về nhân sinh, về khát vọng của người lao động, về một cuộc sống hòa bình, yên vui và sự đoàn kết.
Đọc cuốn sách này, các bạn dường như đang được phiêu lưu cùng Dế Mèn qua bao cuộc hành trình. Có những sai lầm, có những bài học đắt giá, có những ân hận và có cả những giọt nước mắt thấm đẫm qua mỗi bước chân đầu đời. Nhưng hơn hết, Dế Mèn lại giúp chúng ta học thêm bao bài học, dạy ta yêu thương, biết ước mơ và hành động vì ước mơ đó. Dế Mèn đã sống và trưởng thành như thế đấy!
Với nội dung và ý nghĩa sâu sắc mà câu chuyện đem lại, tác phẩm "Dế mèn phiêu lưu ký" quả thực có giá trị lâu bền trong đời sống tinh thần của không chỉ trẻ em mà còn của những con người đã trưởng thành và trải qua bao thăng trầm cuộc sống.
Nếu các bạn thấy tò mò về chú Dế Mèn hãy tìm đọc cuốn truyện này nhé!
