Ngày 27, 28/3/2023 trường THCS Ba Đình phối hợp với Trung tâm Y tế Quận Ba Đình đã tổ chức khám sức khoẻ cho học sinh toàn trường. Qua buổi khám, nhà trường nhận thấy một trong những căn bệnh mà học sinh mắc phải nhiều nhất đó chính là tật khúc xạ học đường - chiếm tỉ lệ cao 54,2%.

Tật khúc xạ học đường là một trong những vấn đề đáng lo ngại ở Việt Nam và phổ biến nhất là cận thị. Suy giảm thị lực làm ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ nhỏ; ngoài ra còn có thể làm giảm cơ hội được học tập, đến lớp của các em và có tác động lâu dài về mặt nhận thức, giáo dục và xã hội.

Tật khúc xạ (TKX) học đường là gì? Nguyên nhân, biểu hiện và cách phòng chống như thế nào là những vấn đề mà chúng ta nên biết để giữ gìn cho đôi mắt trẻ thơ trong sáng, đủ sức khỏe học tập, vui chơi và công tác sau này.

Tật khúc xạ là hiện tượng mất tương hợp giữa chiều dài trục nhãn cầu và tiêu cự hội tụ ảnh và là từ chung để chỉ các tật như cận thị, viễn thị, loạn thị của mắt. Trong đó, tật cận thị chiếm tỷ lệ khá cao trong cộng đồng.
 

Tật khúc xạ học đường thường mắc ở lứa tuổi đang đi học, do quá trình học tập, vui chơi giải trí thiếu khoa học, chế độ dinh dưỡng, ánh sáng phòng học không đầy đủ, đọc và viết không đúng khoảng cách quy định… Những nguyên nhân trên có thể làm ảnh hưởng xấu đến khả năng điều tiết của mắt, làm cho thị lực giảm dần.

Chúng ta có thể phát hiện trẻ bị tật khúc xạ học đường thông qua các biểu hiện như:

- Tật cận thị là trường hợp ta nhìn xa mờ, nhìn gần rõ, đi kèm với mỏi mắt hay nhức mắt, thường gặp ở tuổi học đường.

- Tật viễn thị có 2 dạng: viễn thị nhẹ thì nhìn xa rõ, nhìn gần mờ; viễn thị nặng thì nhìn cả xa lẫn gần đều mờ; đi kèm hay đau đầu, nhức mắt và có thể chảy nước mắt.

- Tật loạn thị là trường hợp ta luôn nhìn mờ cả xa lẫn gần kèm theo nhìn hình ảnh biến dạng; hay mệt mỏi, đau đầu, nhức mắt. Loạn thị thường đi kèm với cận thị hoặc viễn thị.
 

Khi thấy trẻ kêu nhức mắt, mỏi mắt, nhức đầu thì cha mẹ nên cho trẻ đi khám mắt ở các cơ sở chuyên khoa mắt càng sớm càng tốt để phát hiện sớm bệnh, tránh không làm tăng độ tật khúc xạ, ảnh hưởng đến kết quả học tập.

Dưới đây là một số cách giúp chăm sóc, giữ gìn và bảo vệ đôi mắt của mỗi chúng ta:

- Không đọc sách, học bài, làm việc với máy tính, xem tivi ở khoảng cách gần và liên tục trong thời gian quá lâu, quá nhiều. Sau 45 phút đọc sách, học bài và làm việc với máy tính, em hãy để mắt nghỉ ngơi 5-10 phút, xoa nhẹ lên mắt nhiều lần. Cứ làm việc khoảng 20 phút, ta nhìn xa từ 1-2 phút để mắt tự điều tiết.

- Tăng cường tham gia các hoạt động ngoài trời;

- Phòng học hoặc nơi làm việc nên được chiếu sáng đầy đủ bằng ánh sáng tự nhiên, ngoài ra cần có đèn bàn nơi học bài và làm việc để đảm bảo đủ ánh sáng; nếu học ban đêm thì ngoài ánh sáng phòng ta cần đèn bàn, đèn phải chụp phản chiếu.Việc chiếu sáng được xem là tốt nhất cho việc học và làm việc là chiếu sáng từ sau, từ trên xuống, nghịch với bên tay thuận.

- Tư thế khi ngồi học phải ngồi thẳng lưng, ngay ngắn, không cúi mặt sát xuống bàn, khoảng cách từ mắt đến mặt bàn khoảng từ 25 - 40 cm (tùy lứa tuổi), nếu đọc sách nên ngồi đọc, còn làm việc trên máy vi tính nên để màn hình cách mắt ít nhất 50cm.

- Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là các thực phẩm có nhiều vitamin A như gan, trứng, thịt, cá; các loại có màu đỏ, cam, vàng, xanh đậm như cà chua, cà rốt, bí đỏ,…
 

- Vệ sinh mắt hàng ngày là việc rất cần thiết, giúp làm giảm những căng thẳng về điều tiết mắt và phòng tránh được TKX học đường.

- Thường xuyên khám mắt định kỳ tại các cơ sở chuyên khoa mắt để được phát hiện sớm và điều trị các bệnh về mắt hoặc TKX, được tư vấn và chỉnh kính hợp lý.

- Đối với trẻ bị TKX cần đeo kính đúng số, đúng bệnh hoặc phẫu thuật (nếu cần thiết) để phòng tránh nhược thị và hậu quả sau này.