1. Đánh giá nhanh tình trạng nạn nhân:
* Loại ngập nước:
- Nước lạnh: Thường phối hợp với hạ thân nhiệt;
- Nước nóng: Thường thiếu Oxy não nặng;
- Nước ngọt: Gây xẹp phổi, tăng thể tích máu (Giảm Hematocrite), có Shunt phải - trái trong phổi;
- Nước mặn: Gây phù phổi, giảm thể tích máu (Tăng Hematocrite), có Shunt phải - trái trong phổi.
* Ước tính thời gian ngập nước: Căn cứ vào các dấu hiệu:
- Tổn thương kèm theo;
- Tình trạng lâm sàng lúc được vớt lên.
* Khám thực thể nhanh những chức năng sống: Mạch, hô hấp, nhiệt độ, huyết áp, tình trạng thần kinh.
2. Xử trí:
* Khi nạn nhân đang ở dưới nước:
- Nắm tóc nạn nhân lôi đầu nhô lên khỏi mặt nước;
- Tát mạnh vào má nạn nhân để gây ra phản xạ thở và hồi tỉnh trở lại;
- Quàng tay qua nách lôi nạn nhân vào bờ. Khi chân người đi cứu đã chạm đất, hoặc đã lôi được nạn nhân lên thuyền phải tiến hành ngay hô hấp miệng - miệng.
* Khi đã đưa nạn nhân lên bờ:
- Để nạn nhân nằm ưỡn cổ, lấy khăn lau sạch mũi, họng, miệng, móc hết dị vật;
- Tiến hành ngay hô hấp miệng - miệng, nếu có ngừng tim phải bóp tim ngoài lồng ngực, cho đến khi kíp cấp cứu đến hoặc khi tim đập lại và thở trở lại;
- Đối với TE có thể khai thông đường thở bằng cách dốc ngược đầu trẻ xuống thấp rồi lay mạnh, móc hết dị vật trong miệng và sau họng trẻ bằng ngón tay, ép vào lồng ngực để tháo hết nước trong đường hô hấp ra ngoài. Thời gian làm không kéo dài quá 1 phút.
* Kíp cấp cứu có thể tiến hành các hoạt động sau:
- Có thể thay hô hấp miệng - miệng bằng dụng cụ hô hấp xách tay như: bóng Ambu,...
- Cho thở Oxy nếu có điều kiện;
- Chích máu ngay tại chỗ gây phản xạ kích thích hô hấp và tuần hoàn: chỉ tiến hành khi HA còn tốt.
Chỉ định chích máu cho nạn nhân:
- Vẫn hôn mê sau khi đã hồi sức tích cực;
- Có các biểu hiện báo hiệu tiên lượng xấu: khó thở, dãy dụa, sốt, đe dọa phù phổi cấp (ran ẩm, thở nhanh, cánh mũi phập phồng, xanh tím);
Không chích máu khi mặt và người nạn nhân trắng bệch hay trụy mạch.
Chích máu nhanh gọn bằng dao mổ cắt tĩnh mạch: ở người lớn phải rút 350 - 450ml trong 5 phút.
* Vận chuyển nạn nhân đến bệnh viên gần nhất có đơn vị hồi sức cấp cứu khi đã thở lại, tim đã đập lại. Trên đường đi vẫn tiếp tục hồi sức.
